Wist u dat … het kunstwerk op het grasveld voor de basisschool officieel geen titel heeft?

Menig Melderslonaar zal met de mond vol tanden staan als hem door een buitenstaander naar de betekenis en oorsprong van het kunstwerk in het centrum van Melderslo wordt gevraagd. Het is na twintig jaren voor velen helemaal ingepast in het dorpsbeeld en valt daardoor niet meer op. De meeste jongeren zullen het kunstwerk voornamelijk kennen als "dat rare ding met glijbaan".
Dat het kunstwerk er niet zonder slag of stoot is gekomen hopen we in deze nieuwsbrief duidelijk te maken. De toenmalige wethouder van o.a. Cultuur Harry Peerbooms (links op de foto) en de toenmalige voorzitter van de dorpsraad Jan Litjens (rechts op de foto) vertellen hun verhaal.

Harry Peerbooms:
"Toen midden jaren zeventig van de vorige eeuw een nieuw gemeentehuis in Horst werd gebouwd, was dit een startpunt om meer kunst in de gemeente Horst te introduceren, te beginnen bij het gemeentehuis zelf. Men had een kunstwerk van twee naakte worstelaars uit de Griekse mythologie op het oog, maar men durfde het niet aan om dit voor het nieuwe gemeentehuis te plaatsen.
De toenmalige burgemeester Antoon Steeghs was echter een voorstander van meer kunst in de gemeente en wilde de bewoners ook met kunst in aanraking brengen.
De kunstwerken werden gefinancierd uit de verkoop van bouwgrond of industrieterrein. Per vierkante meter werd Fl 5,- in een speciaal fonds gestort."

Er wordt een werkgroep Kunstvoorzieningen in het leven geroepen bestaande uit B. Coppus, Y. Hermans-Cuppen, B. Keijsers, J. Schatorjé, L. Janssen, P. Sniers als secretaris en H. Peerbooms als voorzitter. Zij krijgen als taak om in ieder dorp in de gemeente een kunstwerk te plaatsen. Hierbij zullen de dorpsraden geconsulteerd worden. Uitgangspunt hierbij is een vrije opdracht voor de kunstenaar waarbij wel factoren uit de omgeving van het kunstwerk meegenomen mogen worden. Dat wat de werkgroep voor ogen staat, een vrije opdracht voor basisschool de Brink, staat loodrecht op de wensen van de dorpsraad. Dat zal over niet al te lange tijd duidelijk worden.

Harry Peerbooms:
"Allereerst werd aan de hand van portfolio's een potentiële kunstenaar geselecteerd. Daarna werd deze bezocht om te bezien of hij/zij werkelijk een geschikte kandidaat was. Soms werd opdracht gegeven tot het maken van een nieuw kunstwerk, soms werd een bestaand kunstwerk gekozen, zoals het paard dat nu de ingang van het gemeentehuis van Horst aan de Maas siert. Dit werd bij het bezoek aan de kunstenaar in Eijsden in zijn tuin gespot. Het was snel duidelijk dat het paard het kunstwerk bij het gemeentehuis zou worden".

Als kunstenaar voor het kunstwerk voor Melderslo werd Fons Schobbers uit Venlo aangezocht. Het werk van Schobbers wordt gekenmerkt door scherpe, strakke lijnen die zachte welvingen doorsnijden en is veelal abstract.

Jan Litjens:
"In plaats van het abstracte hadden we liever iets waarin de dorpsbewoners zich beter herkennen. Ons voorstel was een "Vlasvrouwtje" in het Vlasven. De werkgroep zag dit niet zitten omdat vlas bewerken niet specifiek iets voor Melderslo is. Verder werd de ruïne als achtergrond minder geschikt geacht en er stond reeds een "vlas-monument" in de Kerkstraat in Horst.
Ook Stichting Geschiedenis Melderslo werd om ideeën gevraagd. Op basis van archiefmateriaal heeft de stichting voorgesteld een monument voor "de noeste werker" te plaatsen op de Brink".

Tijdens een bijeenkomst in zaal het Wiel licht Fons Schobbers zijn werk toe aan de hand van uitvoerig documentatiemateriaal. Hij kan de historische achtergronden meenemen binnen zijn abstracte vormgeving, maar dit spreekt de dorpsraad op voorhand niet erg aan. Men is van mening dat de bevolking van Melderslo absoluut een figuratief kunstwerk gerealiseerd zal willen zien.
De werkgroep kunstvoorzieningen maakt duidelijk dat de functie van een kunstwerk in Melderslo verder gaat dan het plaatsen van een monument ter herinnering aan "de noeste werker", de koude tuinbouw of de vlasindustrie. De contrastwerking tussen de omliggende bebouwing (oude school, kerk en pastorie) en het moderne kunstwerk heeft ook zijn aantrekkelijke kanten. Interpretatie van de abstracte vormgeving is op zich een strikt persoonlijke opvatting, maar na verloop van tijd krijgt het kunstwerk in de volksmond toch een gemeenschappelijke benaming, aldus de werkgroep.
Ook stelt de voorzitter van de werkgroep dat deze door het college in het leven is geroepen uit het oogpunt van deskundigheid en affiniteit met kunstuitingen. Niettemin zal niet voorbij worden gegaan aan een eventueel afwijzend advies van de dorpsraad t.a.v. plaatsing van het beoogde kunstwerk.
Na een korte bedenktijd, overleg tussen de afzonderlijke leden van de dorpsraad en enige druk vanuit de werkgroep, gaat de dorpsraad vervolgens nagenoeg unaniem akkoord met het getoonde model. (Zie krantenartikel).
Dat de Melderslose bevolking niet unaniem achter de beslissing van de dorpsraad staat blijkt wel uit het pamflet dat de KPJ tijdens de optocht van 1991 verspreidt.

Het kunstwerk zal uitgevoerd worden in kunststof. Tijdens een carnavalsavond polst Jan Litjens bij burgemeester Fasol de mogelijkheid het kunstwerk uit te laten voeren in brons. Hiervoor zullen extra sponsors nodig zijn want de prijs van het kunstwerk stijgt hiermee van FL 25000,- naar FL 71000,- ! Inclusief plaatsing zullen de totale kosten nu FL 84500,- zijn. Schobbers vervaardigt hiervoor een speciaal schaalmodel in brons om potentiële sponsors over de streep te trekken. Uiteindelijk maken de provincie Limburg (donatie FL30.000,-), Rabobank Horst-Melderslo (FL2500,-), de Christiaens Groep (donatie in natura), de gemeente (donatie FL51000,- ) en een particulier (donatie FL1000,-) de realisatie van het bronzen kunstwerk mogelijk. De financiering is rond en Schobbers krijgt de opdracht om het kunstwerk in brons te vervaardigen.

Op 18 juli 1992, de dag voorafgaand aan het jaarlijkse polsstokverspringen in het Vlasven, wordt het kunstwerk op de Brink in Melderslo onthuld door wethouder Peerbooms en Jan Litjens, de voorzitter van de dorpsraad. Velen hadden gehoopt op een nadere uitleg van de kunstenaar, echter Schobbers laat verstek gaan.
In De Kwaker verschijnt een korte beschrijving van de werkgroep: "Het kunstwerk heeft als achtergrond de vlasbewerking en de noeste arbeider wiens werk Melderslo ten goede is gekomen, en vooral de kracht, uitgebeeld door de twee genoemde punten. De uitstraling die dit beeld geeft is, dat de mensen het beeld willen aanraken. Laat het voor velen een rustpunt zijn, dit houdt de geest gezond".
In een door Wim Moorman geschreven boekwerk over kunst in de gemeente Horst wordt het volgende vermeld: "De directe vormen van dit kunstwerk drukken met name de spontaniteit en kracht uit die de inwoners van Melderslo aan de dag hebben gelegd bij de opbouw van hun kerkdorp".

Zoals de meeste abstracte kunstwerken, krijgt ook dit kunstwerk bewust geen titel. Op die manier kan de lokale bevolking hier zelf een naam aan geven.

In 2005 komt het kunstwerk weer even in het nieuws. Door een verbouwing in het centrum van Horst moet het kunstwerk in de Kerkstraat, dat het drogen van linnen garens verbeeldt, verhuizen. De dorpsraad stelt voor om het te ruilen tegen het kunstwerk bij de Brink. (Zie artikel).

Twintig jaar later heeft het kunstwerk een plaatsje veroverd in het dorpsgezicht. Terugkijkend op zijn tijd als wethouder vindt Peerbooms dit het best geslaagde kunstwerk uit zijn wethoudersperiode.
Er zijn echter veschillende benamingen in omloop, van "Dat Ding", via "De Wokkel" tot "De Noeste Werker". Wat dat betreft heeft de werkgroep kunstvoorzieningen in ieder geval geen gelijk gekregen. En of je er een noeste werker in kunt herkennen? Dat mag iedereen zelf uitmaken. Dat is het leuke van abstracte kunst: wat je er in ziet wordt alleen beperkt door je fantasie.



Het ingepakte kunstwerk. Peerbooms, wethouder van Cultuur, kijkt vol verwachting toeOnthulling van het kunstwerk, 18 juli 1992
Grote belangstelling tijdens de onthullingHet functionele aspect van het kunstwerk

Deze nieuwsbrief kwam mede tot stand dankzij de medewerking van Harry Peerbooms en Jan Litjens.

Nieuwsbrief gemist? Klik dan hier.
Help! Antwoord op een hulpvraag? Klik dan hier.
Afmelden nieuwsbrief of een ander aanmelden? Klik dan hier.