Nieuwsbrief november 2011: Wist u dat ... cafetaria De Molensteen vroeger lange tijd een coöperatie was?

Nadat in 1917 de openbare lagere school in Melderslo was geopend, ontstond er ook behoefte aan een eigen kerk met pastorie. Het geld voor de gebouwen en de pastoor moest door de bewoners zelf bijeengebracht worden, aangezien men bij de deken van Horst aanvankelijk op weinig steun kon rekenen.

Van de opbrengst van de eerste jaren van de coöperatie kon in 1921 een eigen kerk met pastorie gebouwd worden.

Na de ingebruikneming van de kerk verslechterde de financiële situatie van de coöperatie, mede omdat veel bewoners hun inkopen elders gingen doen. In 1923 bracht een accountantsrapport aan het licht dat er tweeduizend gulden te weinig ontvangen was. Voortaan kwam er een betere controle op uitgaven en werd er flink bezuinigd.

Naarmate het dorp Melderslo qua inwoneraantal groeide, kwam ook het verenigingsleven meer tot ontwikkeling. Een geschikte vergaderruimte was er niet. Daarom werd in 1927 de Bondszaal (wederom ontworpen door M. Keijsers) aan de achterzijde van het pand toegevoegd. In 1934 werd de winkelruimte te klein. Het gebouw werd uitgebreid met een onderkelderde winkelruimte van 5 bij 3,4 meter langs de huidige St. Odastraat. (Foto 4 en 5)

Tijdens de oorlogsdagen ging het bergafwaarts met de omzet van de coöperatie. Op 23 november 1944 voltrok zich een drama toen de Duitse bezetters de kerktoren opbliezen. De toren kwam deels terecht op de aan de overkant van de straat gelegen winkel van de coöperatie en verwoeste deze nagenoeg geheel. Het puin werd geruimd en op de plek van het vroegere winkelgedeelte werd een eenvoudige houten noodwinkel gebouwd. (Foto 6)

In de eerste naoorlogse jaren werd het gehele gebouw in gewijzigde vorm herbouwd. Hierbij ging de oorspronkelijke architectuur grotendeels verloren. De muren werden wit geschilderd. De maalderij van de coöperatie werd na de bevrijding overgenomen door de Boerenbond en werd later verbouwd tot woning. De Bondszaal werd na de bevrijding omgebouwd tot tijdelijke noodkerk. (Foto 7 en 8)

De winkel bleef gehandhaafd en heeft nog tot begin jaren tachtig van de vorige eeuw dienstgedaan.  Tussen 1964 en 1984 droeg de winkel de naam ‘CO-OP’. (Foto 9 en 10)

In 1984 openden Wim en El van Rijswijck een cafetaria in het winkelgedeelte. Er werd een prijsvraag uitgeschreven om een nieuwe naam te bedenken. Dorpsbewoner Sef Gubbels kwam op het idee om het cafetaria De Molensteen te laten heten, een verwijzing naar de oude bakkerij in het gebouw. Later werd een grote ronde molensteen aangeschaft en op het pleintje voor het gebouw geplaatst. Deze molensteen was echter niet afkomstig uit Melderslo. (Foto 11)

Wim en El verhuurden het cafetaria later aan de familie Cuppen. Daarna hebben nog enkele andere personen het cafetaria gerund, waaronder de familie Bexkens. Sinds 2003 is de familie Li uitbater van cafetaria De Molensteen. (Foto 12)

Meer informatie:
Wikipedia over Coöperatie. De coöperatie is een vorm van zelforganisatie van producenten of verbruikers, gericht op het vergroten van de economische macht en het behalen van schaalvoordeel. Via de coöperatie konden producenten (vooral boeren) en consumenten zich verenigen en zo gezamenlijk doelen bereiken die voor elk individu onbereikbaar zouden zijn geweest, vooral op het gebied van investeringen.

Bronnen:
1. Archieven van de Stichting Geschiedenis Melderslo: archief Coöperatieve Verbruiksvereeniging Melderslo Vooruit
2. Archieven van de Stichting Geschiedenis Melderslo: collectie krantenknipsels
3. Melderslo destijds. De geschiedenis van Melderslo tot 1971 (Melderslo 1994) p. 107-118

Nieuwsbrief gemist? Klik dan hier.
Afmelden nieuwsbrief of een ander aanmelden? Klik dan hier.