Nieuwsbrief mei 2009: Wist u dat ... in Lochsmeer en Lummerick zeldzame dieren en planten voorkomen?


Al in de nieuwsbrief van maart 2009 stonden het Lochsmeer en de Lummerick centraal. Toen ging het vooral over de ingrepen van de mens in dit gebied in de loop der jaren. Dit keer gaat de aandacht uit naar de bijzondere flora en fauna van het laaggelegen, drassige gebied.

Beschermd natuurgebied
Het gebied de Lummerick werd pas bij de in 1998 voltooide Ruilverkaveling Melderslo ontwaterd. Daardoor werd het meer dan voorheen geschikt voor landbouw. Dit met uitzondering van het Lochsmeer, dat als onderdeel van een beschermd natuurgebied moerassig bleef. Het Lochsmeer omvat een gebied van zeven hectare tussen de wilgenbosjes en open water. Het wordt beweid door kleinvee. Dit aaneengesloten perceel wordt beheerd door boswachterij Horst van Staatsbosbeheer.

Landschapsdoedag 1993
In het verleden werd de Lummerick voor zover mogelijk beheerd door boeren uit de omgeving. Zij benutten het hakhout en zorgden voor de afrastering van de weilanden. Misschien is er eeuwen geleden nog wel laagveen gedolven. Om het onderhoud weer nieuw leven in te blazen voerde het IKL (Stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in Limburg) in de periode 1987-1994 een aantal projecten uit in de Lummerick. IKL werkzaamhedenDeze zijn op de kaart gemarkeerd:
1. Een oud elzenbroekbosje. Dit werd in het verleden als hakhout beheerd. In het kader van het IKL-project werd het beheer weer voortgezet. In 1991-1992 werd het bosje gedund en werden els, es, hazelaar, gelderse roos, haagbeuk, sleedoorn en inlandse vogelkers bijgeplant. Vanaf 1992-1994 werden de randen afgezet met wilgenstruweel;
2. Een in het kader van het IKL-project aangeplante elzensingel;  
3. Een oude houtwal waar weinig meer van over was. In 1987-1988 werd de wal opnieuw ingeplant met soorten als es, gelderse roos, sleedoorn, hazelaar en inlandse vogelkers;
4. Een oude elzensingel die in de versukkeling was geraakt. Tijdens de Landschapsdoedag 1993 werd deze singel opgeschoond en plantklaar gemaakt. Later in het seizoen werd de singel ingeplant met bosplantsoen, voornamelijk els;
5. Een oude houtwal die in 1993 alleen nog uit een bomenrij bestond; de onderbegroeiing was geheel verdwenen. Deze oude houtwal werd tijdens de Landschapsdoedag 1993 ook opgeschoond en later ingeplant, voornamelijk met struiken.

Zeldzame vogels en planten
Drie soorten broedvogels die op de rode lijst voorkomen, vinden hun leefgebied in het Lummericksbroek: de patrijs (foto 1), de koekoek (foto 2) en de grauwe vliegenvanger (foto 3). Deze soorten voelen zich kennelijk goed thuis in een landschap van bosranden, struwelen en bosjes, afgewisseld met wat ruiger open terrein.
Een inventarisatie van vegetatietypen laat zien dat in het Lummericksbroek moerasvegetaties, struweel en graslanden voorkomen. De bedreigde plantensoort brede wespenorchis (foto 4) komt voor in het Lummericksbroek. Ook de kleine egelskop (foto 5), moeraszegge (foto 6) en echte koekoeksbloem (foto 7) zijn soorten die in het gebied voorkomen en tevens op de Limburgse lijst van waardevolle flora staan.


Patrijs
Foto 1: Patrijs
Koekoek

Foto 2: Koekoek

Grauwe vliegenvanger

Foto 3: Grauwe vliegenvanger

Brede wespenorchis

Foto 4: Brede wespenorchis

Kleine egelskop

Foto 5: Kleine egelskop

Moeraszegge

Foto 6: Moeraszegge

Echte koekoeksbloen

Foto 7: Echte koekoeksbloem


Familie Van Aken
In het hele gebied de Lummerick ligt slechts één woning. In het huis, dat de naam van het gebied draagt, heeft zich rond 1900 de familie Van Aken gevestigd (foto 8). De vader van de huidige bewoonster, Els van Aken (foto 9), dreef hier een kleine tuinderij. Jaarlijks spitte hij in de lente een groot stuk land zelf met de schop om. Na zijn pensioen in 1971 zetten Els en haar moeder het kleine bedrijf nog enige tijd voort. Toen al was een deel van het perceel siertuin. Els breidde dit later uit tot een natuurgebiedje van vijftig are. Plannen om van de Lummerick in de toekomst weer een volledig nat gebied te maken, hebben haar steun: ‘20 hectare natuurreservaat met overal vennen en wandelpaden. Hierover ben ik zielsgelukkig, want dit was mijn droom’.

Melders Ommetje
Sinds 2008 loopt vlak langs de Lummerick en het Lochsmeer het Melders Ommetje. Dit is een bewegwijzerde wandelroute, aangegeven door groenwitte stikkers. De hele wandelroute kunt u hier downloaden (printversie).


Familie van Aken

Foto 8: Familie van Aken rond 1970.
Van links naar rechts:

Mat, G. van Aken, Jo, Fons, A. Raassens en Els

Els van Aken

Meer informatie:
1. Verschillende Nederlandse rode lijsten met de in hun voortbestaan bedreigde dier- en plantensoorten.
2. Nieuwsbrief maart 2009 over Lochsmeer en Lummerick.
3. Wandelroute Melders Ommetje (printversie) kunt u hier downloaden. Kopen gedrukt exemplaar voor € 1? Stuur ons een e-mail.
4. Verschillende oude kaarten van Melderslo.

Bronnen:
1. Esther Moors, Raamwerk Melderslo (oktober 2005). Afstudeeropdracht Tuin- en Landschapinrichting.
2. Reconstructieplan Noord- en Midden-Limburg, provincie Limburg, maart 2004.
3. Stimuleringsplan Noord Limburg West (update 2008).
4. Landschapsontwikkelingsplan Horst aan de Maas, oktober 2004.
5. Auteursrechten foto 1 tm 7. Patrijs: Marek Szczepanek. Koekoek: Jiri Bohdal. Grauwe vliegenvanger: Andrew Easton. Brede wespenorchis: BerndH. Kleine egelskop: James K. Lindsey. Moeraszegge: N. Sloth. Echte koekoeksbloem: TeunSpaans.

Nieuwsbrief gemist? Klik dan hier.
Afmelden nieuwsbrief of een ander aanmelden? Klik dan hier.