Nadat de spoorlijn Venlo-Nijmegen in 1883 in gebruik werd genomen gaf dit een enorme economische vooruitgang aan Noord Limburg. De lijn deed niet alleen dienst voor personenvervoer, maar was ook belangrijk voor het goederentransport. Alle stations hadden ook losplaatsen voor goederen: zoals hout, kolen en kunstmest. Er is zelfs een plan geweest, opgezet door Thies Claassen, om ook een losplaats te maken in Melderslo aan de Broekhuizerdijk.
Spoorlijn met luidruchtige gebeden en gezangen ontsloot Limburg
Het spoor was een ontsluiting van de streek en het gaf ook een grote stimulans aan het kerkelijke leven, duizenden bedevaartgangers maakten gebruik van de spoorlijn. Veel Pelgrims kwamen uit Duitsland en uit het westen van Nederland. Door de ‘Kulturkampf’ in Duitsland moesten veel kloosterlingen het land verlaten. Ook lagen er al veel kloosters aan de lijn zoals het Ursulinenklooster in Grubbenvorst, het klooster Tienray en St. Agatha. Daarom maakten ook veel kloosterlingen gebruik van de spoorlijn.
De lijn werd gekenmerkt door luidruchtige gebeden en gezangen die de pelgrims in de trein ten gehore brachten, daarom werd de spoorlijn “De Heiligenlijn” genoemd. Tijdens de bedevaart processies die vanaf de dorpen werden georganiseerd werd er onderweg ook, onder leiding van voorbidders, hardop gebeden, dit werd in de trein volop nagevolgd.
Naast Tienray was ook Oostrum een bedevaartsplaats, hier was ook een kruisweg gebouwd vlak bij de kerk waar de bedevaartgangers de kruisweg konden bidden.
Tienray officieel Klein Lourdes
Paus Pius IX gaf in 1875 Tienray, als enige plaats in Nederland, toestemming zich officieel ‘Klein Lourdes’ te noemen, met alle rechten en plichten die ook aan het echte Lourdes verbonden zijn. Men kon de relikwie van Bernadette vereren en ook dezelfde aflaten verkrijgen als in Lourdes in Zuid Frankrijk.
Vanaf de opening nam het aantal bedevaartgangers naar Tienray flink toe, er werden in de periode 1885 tot 1927, zesenzeventig duizend flesjes Lourdes water en tien duizenden medailles en prentbriefkaarten verkocht. Het Lourdes water werd vanuit Bordeaux per kustvaarder verscheept naar Venlo en daarna per trein vervoerd naar Tienray.
64 bedden en 261 plaatsen op stro
Er waren veel overnachtingsmogelijkheden voor de pelgrims, dit was nodig, ze kwamen dikwijls van verre. Pastoor Maesen stelde rond 1895 een lijst samen van de café‘s, logementen en hotels, waar overnacht kon worden. Dit waren er twaalf met in totaal 64 bedden en nog 261 extra overnachtingsmogelijkheden op stro.
Het station Tienray was een drukke halte. Vanaf de gemeente Purmerend werden jaarlijks extra treinen ingezet voor bedevaartgangers en ook kwamen veel pelgrims uit het zuiden van Limburg en uit Duitsland. Vanaf 1960 nam de belangstelling voor de bedevaart sterk af.
Tweede Wereldoorlog
In de Tweede Wereldoorlog werd ook de kerk van Tienray door de Duitsers vernield, de hoge toren zou een goed uitzichtpunt kunnen zijn voor het oprukkende bevrijdingsleger.
Het reizen per spoor was afgelopen, eind 1944 werden de rails tussen Tienray en Venlo door de geallieerden aan de kant gesleept en werd het spoortraject als autoweg gebruikt. Er was ook vlakbij een groot militair depot opgezet aan de Meerlosebaan met materiaal dat ze mogelijk nodig hadden met de aanval op Duitsland. Veel wegen waren in slechte staat door de extreme regenval in de herfst van 1944.
Toen na de oorlog de eerste processie weer in Tienray aankwam, trok de processie eerst rondom de ruïne van de kerk. Iemand had in de puinhoop van de rondom liggende stenen een primitieve grot gebouwd en er een Maria beeldje in gezet, zo ging de traditie van Klein Lourdes toch weer verder.
Langste processie te voet naar Tienray
Tot ongeveer 1960 organiseerde elk dorp een processie naar Tienray, er was, zo werd wel eens verteld, enige rivaliteit tussen de dorpen, wie de langste processie had naar Tienray. Zo had Horst in een jaar duidelijk de langste processie, langer dan die van Sevenum, een jaar later had Sevenum de langste processie, maar de Sevenumse processie deelnemers liepen toen allemaal extra ver uit elkaar!
Informatie bronnen
- Wiel Nabben van museum Sorghvliet, Tienray
- www.kleinlourdes.nl