2019-12: Wist u dat … Gerardus van Lusedonc in 14e eeuw stamvader familie Van de Lisdonk?

De geschiedenis van de familie Van de Lisdonk gaat terug tot naar het begin van de 14e eeuw in het plaatsje Spoordonk. Het is niet ondenkbaar dat de eerste familieleden gegoede (blauw) ververs waren uit ’s-Hertogenbosch die in Spoordonk neerstreken. Vanaf het eerste uur waren de Van de Lisdonk’s ondernemers en ze zijn dat tot op de dag van vandaag gebleven.

In 1880 naar Aijen

In 1880 trok Jan Cornelis van de Lisdonk vanuit Hilvarenbeek naar Aijen om als boerensmid te gaan werken. Hier trouwde hij in 1892 met Petronella Huberta Martens (1847-1895) uit Blitterswijck. Uit dit huwelijk zijn geen kinderen geboren. Uit zijn tweede huwelijk in 1896 met weduwe Maria Getrudis Vissers kwamen drie zonen voort: Grad (1899-1990), Sjang (1901-1971) en Harrie (1904-1989).

In de begin jaren twintig van de vorige eeuw ging Gerardus (Grad) van de(n) Lisdonk vanuit Aijen op de motor richting het klooster van Echt-Pey om daar te werken in de smederij. Uit navraag blijkt dat deze smederij nog steeds aanwezig is: hier.

Hier kwam Grad in contact met Henriëtte Jeuken (1907-1991), een dochter van een welgestelde boerenfamilie die vlakbij het klooster woonden. Het contact groeide verder en ze kregen een serieuze relatie. Ze trouwden in 1932 en kregen drie kinderen: Toos (1933), Harry (1934-2004) en Cor (1937-2007). Inmiddels is er een derde generatie smid Van de Lisdonk in ons dorp.

De eerste generatie smid van Melderslo. Grad en Henriëtte

Grad moest zes dagen per week werken in Echt-Pey en op zondag mocht hij op de motor naar huis. Week in week uit was dit hetzelfde ritueel. Tijdens de wekelijkse tocht van Aijen naar Pey kwam Grad langs het dorpje Melderslo. Dit dorpje trok zijn aandacht en om de sfeer goed te proeven en de lange rit te onderbreken stopte hij daar bij café ’t Paradijs. Op deze manier leerde hij de bevolking kennen en besloot hij om in dit dorp een smederij te beginnen. De exacte startdatum is onbekend maar volgens dochter Toos was Grad de smederij aan de Sint Odastraat al begonnen jaren voordat hij trouwde met Henriëtte in 1932. Nadat ze getrouwd waren trok Henriëtte in bij Grad. Al vrij snel werd de zaak uitgebreid met een winkel die gerund werd door Henriëtte (“Netje vaan de smid”). Het bedrijf groeide uit tot een middelpunt van het dorp. Hier troffen de boeren elkaar en onder het genot van een kop koffie (en vaak genoeg ook een borrel) werden de laatste nieuwtjes doorgesproken.

Grad-en-Henriette_trouwdag_portret_1929
Grad en Henriëtte in 1929.
Grad-en-Henriette_trouwdag_groepsfoto_1932
Trouwfoto uit 1932 van Grad en Henriëtte met alleen de familie Jeuken.
Grad_vergunning_1939
Vergunning voor een verbouwing van het bestaande huis in 1939.
Grad_gezin_1954-rond
Van links naar rechts: Harry, Toos, Henriëtte, Grad en Cor. Rond 1954.
werkplaats_1956-rond
Herdershond met op de achtergrond de smederij voor de eerste verbouwing. Rond 1956.
Grad_hoefsmid
Grad als hoefsmid. Jaar onbekend.
Grad als smid
Grad als smid. Jaar onbekend.
Grad-en-Henriette_getrouwd-50-jaar_1982
50-jarig huwelijksfeest in 1982 van Grad en Henriëtte.
Grad-en-Henriette_getrouwd-50-jaar_1982
Groepsfoto 50-jarig huwelijksfeest in 1982 van Grad en Henriëtte. Van links naar rechts.
Onderste rij: Johan van de Lisdonk, Joep Peeters, Sjarel van de Lisdonk.
Tweede rij: Cor van de Lisdonk, Grad van de Lisdonk, Henriëtte van de Lisdonk-Jeuken, Bas van de Lisdonk.
Derde rij: mevrouw onbekend, Mie van de Lisdonk-van Vegchel, Harrie van de Lisdonk, Ger van de Lisdonk, ome Harrie (weduwnaar van Tante Leen, een zus van Henriëtte).
Vierde rij: meneer onbekend, Hennie Peeters, Sjaak Peeters, Marion Peeters, Toos Peeters- van de Lisdonk, Amalia van de Lisdonk-Coenen, Ron van de Lisdonk.
Vijfde rij: Geert van de Lisdonk.

De tweede generatie smid. Cor en Mie

Toos trouwde in 1962 met Sjaak Peeters en begon een eigen schilderszaak aan de Rector Mulderstraat.

Zoals al eerder aangegeven zit het ondernemen de Van de Lisdonk’s in het bloed en ook Harrie begon een eigen zaak en specialiseerde zich in het verwarmen van tuinbouwkassen en champignonkelders met oliekachels. Harrie trouwde in 1962 met Amalia Coenen en ging in dat jaar ook het huis uit en startte zijn bedrijf aan de Vlasvenstraat.

Cor bleef thuis wonen en groeide in het bedrijf van Grad en Henriëtte. In 1959 haalde hij zijn diploma en kwam hij definitief in het bedrijf. In 1964 trouwde hij met Mie van Vegchel (1939-2019) uit Swolgen. Ook Mie nam steeds meer taken over. Midden jaren 1970 namen Cor en Mie het bedrijf definitief over. Er werd een huis gebouwd voor Cor en Mie aan de achterzijde van de bestaande woning waar Grad en Henriëtte bleven wonen. Cor en Mie kregen 3 kinderen: Gerrie (1965), Johan (1968) en Sjarel (1971).

Met de komst van het aardgas rond 1965 breidde Cor het bedrijf steeds verder uit. Naast alle taken op het gebied van installatie (c.v., sanitair enzovoorts) kon men alle spullen krijgen die om en nabij een woning nodig waren. Van een aardappelschilmes (“petattemeske”) tot inmaakringen, van een fiets tot gasflessen. Je kon het zo gek niet bedenken of Cor en Mie hadden het wel in hun assortiment. Iedereen uit het dorp kon zijn spullen halen en alles werd keurig opgeschreven in een klapper. In december was het altijd topdrukte, want dan moesten alle rekeningen met de hand door Mie worden opgemaakt en worden bezorgd.

Door de vele aanloop van mensen uit het dorp behield de smederij zijn functie als ontmoetingsplaats.  Met het overlijden van Grad en Henriëtte kwam er een einde aan de eerste generatie ‘Smid van Melderslo’.

Cor_diploma_1959
Diploma Cor van de Lisdonk uit 1959. Hierna ging Cor in het bedrijf werken.
Cor als hoefsmid
Cor aan het werk in de smederij. Op de achtergrond Joch Schoeber. Jaar onbekend.
Cor-en-Mie
Keuken van het woonhuis. Van links naar rechts: Toos, Sjaak Peeters, Cor, Harry en Mie. Jaar onbekend.
werkplaats_na-1956
Voorzijde smederij na de tweede verbouwing. Eerst werd het woonhuis en de smederij gebouwd (spits dak). In 1939 werd het woonhuis verbouwd. De tussenliggende schuur werd er later tussen gebouwd. Datum onbekend. In ieder geval na 1956.
werkplaats_vergunningen
Voorgevel smederij met daarop de “bewijzen” dat het een erkend bedrijf is. Jaar onbekend.
werkplaats_werkbank
De oude werkplaats met de 3 kenmerkende ramen. Ter plaatse van de 2 meest rechtse ramen zat voorheen de grote deur. Deze is na de uitbreiding van de werkplaats (met het platte dak) vervangen door ramen. Cor bewaarde heel veel, maar was zelden of nooit iets kwijt. Jaar onbekend.
werkplaats_achterzijde-binnenplaats
Binnenplaats waar heel veel koffie gedronken is en alle dorpsgebeurtenissen werden doorgenomen. Achter het terras was de opslag van gasflessen. Jaar onbekend.
oude-stal
De oude stal. Grad gebruikte deze voor zijn hobby bijen. In de loop der jaren werd er plaats gemaakt voor de dieren van Cor (pony’s, koeien, konijnen, kippen en fazanten). Iedere m2 werd benut voor opslag van materiaal. Jaar onbekend.

De derde generatie smid. Johan en Bianca

De kinderen van Cor en Mie hadden allemaal de keuze om het bedrijf over te nemen, echter alleen Johan bleek hier interesse voor te hebben. Johan ging geleidelijk meedraaien in het bedrijf. Cor en Mie kochten het huis van de kapper wat naast de smederij lag. Hier gingen zij wonen en Johan trok in de bedrijfswoning. De relatie tussen Johan en Inge Speijcken, waaruit dochter Jenny geboren werd, liep spaak. In 2010 hertrouwde Johan met Bianca Meiland. De kinderen van Bianca, Jessie en Roy trokken in en samen runnen zij nu het bedrijf. Johan maakte de keuze om het bedrijf compleet te verbouwen in 1998. De oude smederij werd afgebroken en er werd een nieuw loods gebouwd. Deze staat er nog tot op heden. Het bedrijf draait nog steeds op volle toeren en Johan heeft vijf personeelsleden in vaste dienst. Het huidige werk bestaat voornamelijk uit installatietechniek, het installeren van c.v.’s, warmtepompen, renovatie en nieuwbouw woningen en installeren van complete badkamers. Of er ooit een vierde generatie smid in Melderslo zal komen is een vraag die openstaat.

Johan_gezin_2018
Van links naar rechts: Bianca, Jessie, Roy en Johan in jaar 2018.
Johan_2016
Johan bij de reparatie/ onderhoud van een centrale verwarming (c.v.) in 2016.

Meer informatie

  • Boek. Ad van de Lisdonk, ‘Het Geslacht Van de Lisdonk, een rijke familiegeschiedenis’ (2018).
  • Bronnen. Interviews met Toos van de Lisdonk, Amalia van de Lisdonk-Coenen, Ger van de Lisdonk en Johan van de Lisdonk.
  • Geluidsopname. Interview van 45 minuten met Cor van de Lisdonk op 26-1-1995: hier.  Onderwerp: de hoefsmid van vroeger en nu. ROZAH, programma ‘Voor ouderen, door ouderen’. Interviewers: Mart Wismans en Teng Hoeijmakers.
  • Nieuwsbrief 8-2008 over de Melderse droogmolen van Cor van de Lisdonk: hier.